فشارسنج یا دستگاه اندازهگیری فشار خون چیست؟
فشار خون یکی از علائم اصلی حیات است، هنگامی که سرخرگهای بزرگ، قابلیت ارتجاع و استحکام طبیعی خود را از دست بدهند و عروق کوچک نیز باریکتر شوند، فشار خون بالا میرود. کنترل سطح فشار خون یکی از ضروریترین اقدامات برای حفظ سلامت همه افراد جامعه (بهخصوص بزرگسالان بالای 40 سال) است. امروزه بیشتر پزشکان به بیمارانشان توصیه میکنند، علاوه بر مراجعه منظم به پزشک جهت چکاپ، سطح فشار خونشان را در خانه هم اندازه گیری کنند. فشار خونی که پزشک در مطب چک میکند فقط عدد فشار خون در همان لحظه را نشان میدهد، اما فشارسنج خانگی به شما کمک میکند، بتوانید فشار خون خود را مرتبا بررسی کنید. این مسئله باعث میشود پزشک دید بهتری نسبت به وضعیت فشار خون شما کسب کند. چراکه بهترین راه برای فهمیدن اینکه فشار خون شما بالاست یا نه، این است که سطح فشار خونتان را چندین بار در روز اندازه بگیرید.
فشار خون چیست و چگونه به وجود میآید؟
علل بروز این بیماری هنوز به طور کامل شناخته نشده است ولی برخی عوامل فرد را مستعد ابتلا به فشار خون می کنند از جمله: ۱- سن بالای ۶۰ سال با افزایش سن احتمال بروز فشار خون افزایش می یابد ۲- چاقی و اضافه وزن ۳- سیگار کشیدن ۴- مصرف الکل ۵- رژیم غذایی حاوی نمک زیاد یا چربی اشباع شده و عدم مصرف میوه و سبزی ۶- کم تحرکی و نداشتن فعالیت بدنی کافی ۷- استرس ۸- عوامل ژنتیکی، اگر یکی از والدین و یا هر دو دچار فشار خون بالا باشند، خطر ابتلای فرد به فشار خون بیشتر است. ۹- مصرف قرصهای ضد حاملگی ، استروییدها و بعضی از انواع داروهای مهارکننده اشتها ۱۰- پشت میزنشینی ۱۱- سفید پوستان ونژاد هند و اروپایی در معرض ابتلا فشار خون
علائم فشارخون بالا | هایپرتنشن
- خستگی یا گیجی
- مشکل در دید
- درد قفسه سینه
- مشکل تنفسی
- تپش قلب نامنظم
- وجود خون در ادرار
- احساس کوبش در سینه، گردن یا گوش
- گیجی
- عصبی بودن
- عرق کردن
- مشکل در خواب
- لکه های خونی در چشم
- قرمزی صورت
علائم فشارخون پایین | هایپوتنشن
- سرگیجه یا سبکی سر
- غش کردن
- تاری دید یا محو شدن دید
- حالت تهوع
- خستگی
- عدم تمرکز
- شوک
- گیجی، به خصوص در افراد مسن
- پوستی سرد، مرطوب و رنگ پریده
- تنفس سریع و کم عمق
- نبض ضعیف و سریع
انواع فشارخون
اصولا فشارخون در بخشهای مختلف سیستم گردش خون متفاوت است ولی در اندازه گیری، فشار خون به دو نوع فشارخون سیستولی و دیاستولی مجزا می شود. فشار خون سیستولی معمولا به فشار خونی که در سرخرگهای است گفته میشود و فشارخون دیاستولی به فشارخون ورید گفته می شود. معمولترین روش اندازهگیری فشار خون به وسیله فشارسنج است که با استفاده از ارتفاع جیوه برای اندازهگیری فشار خون در حال چرخش در رگها استفاده میکند. فشارخون طبیعی براساس قرارداد برای فشارخون سیستولی پائین تراز ۱۲۰ میلیمتر جیوه و برای فشارخون دیاستولی پائین تراز ۸۰ میلی لیترجیوه است. شیوع فشارخون بالا در جوامع گوناگون متفاوت است.
انواع دستگاه فشارخون
برای اندازه گیری فشار خون معمولا از فشارسنج جیوه ای استفاده می شود. گرچه امروزه اکثر مردم از دستگاه های فشار دیجیتالی برای اندازه گیری فشار خون با دستگاه فشارخون خود استفاده میکنند. مبتلایان به فشار خون باید هر روز فشار خون خود را اندازه گیری کنند اما استفاده از فشارسنج (دستگاه فشارخون) اصولی دارد که رعایت نکردن آن، نتایج اشتباهی را به افراد ارائه میدهد.
فشارسنج جیوهای
فشارسنج جیوهای دقیق ترین استاندارد را در اندازهگیری فشار خون دارد، روش کار این دستگاه به روش دستی (غیر اتومات) میباشد و در این دستگاه فشار خون توسط ارتفاع سطح جیوه درون لوله فشارسنج تعیین میشود. اگرچه فشارسنجهای جیوهای، دقت بالاتری در تعیین فشارخون دارند ولی به علت خطرات بالای ناشی از جیوه امروزه کمتر کاربرد دارند.
فشارسنج عقربهای یا آنروئید
در اين دستگاه یک مانومتر از نوع عقربه ای وجود دارد. این مانومتر داراي يك صفحه مدرج دايره ای كه بر حسب ميليمتر جيوه درجه بندی شده و يك عقربه گردان دارد كه با تغيير فشار در كيسه هوا حركت میكند. تغيير فشار در كيسه هوا با حركت عقربه نشان داده می شود و می توان مقدار فشار را با نگاه به محل تماس عقربه و درجه تعيين كرد. در زمانی كه هيچ فشاری وجود ندارد عقربه در روی صفحه بايد بر روی درجه صفر باشد. با باد کردن کاف و تغيير فشار در كيسه هوا عقربه در جهت عقربه های ساعت يا عكس آن حركت میكند.
فشارسنج دیجیتال
فشارسنج های دیجیتال به دو مدل مچی و بازوئی تقسیم میشوند، از نظر دقت فشارسنجهای بازوئی بسیار بهتر از فشارسنجهای مچی هستند. از آنجا که در موارد نادر دستگاههای دیجیتالی و خودکار فشارخون را اشتباه محاسبه میکنند، پیشنهاد ما این است که از فشارسنج جیوهای استفاده کنید. استفاده از دستگاههای دیجیتالی تنها برای بیمارانی توصیه میشود که توانایی استفاده از این وسایل استاندارد را ندارند.